Stowarzyszenie “Ostoja Brodnicka” wystosowało list otwarty do firmy Talisman Energy, która otrzymała koncesję na poszukiwanie gazu łupkowego na terenie Pojezierza Brodnickiego. Poniżej znajduje się pełna treść listu, odpowiedź firmy Talisman Energy i komentarz Stowarzyszenia do niej. Trochę długie, ale zachęcam do przeczytania — poszukiwania gazu łupkowego mają być prowadzone na 1/3 terytorium Polski. Koszmar…
List otwarty do Talisman Energy w sprawie gazu łupkowego
WITAMY
Na wstępie chcemy serdecznie Was powitać na naszej polskiej Ziemi. Jak zdążyliście zapewne zauważyć, Polacy to bardzo gościnny naród. Przybyliście jednak do nas kierowani powodami typowo biznesowymi, budzącymi wśród nas sporo lęków o stan środowiska, w którym żyjemy.
Zamierzaliśmy zadać Wam kilka pytań na uroczystym otwarciu wiertni w Szymkowie 03.03.2012, ale niestety impreza była zamknięta, wpuszczaliście tylko VIPów i mieszkańców Szymkowa.
Dlatego, korzystając z uprzejmości demokratycznych mediów chcemy zadać Wam publicznie kilka pytań.
PYTAMY
1. Czy w koncesji na poszukiwanie gazu łupkowego, przyznanej przez Ministerstwo Środowiska, macie zgodę na przeprowadzenie szczelinowania hydraulicznego z użyciem niebezpiecznych substancji chemicznych? Pytamy, bo Wasz sąsiad koncesyjny, firma Marathon Oil (koncesja nr 131 Brodnica 8/2010/p), który naruszył granice Natury 2000, takiej zgody nie ma.
2. Czy podczas szczelinowania zamierzacie stosować ładunki wybuchowe?
3. Czy zgodnie z unijną dyrektywą wodną (jesteście na terenie UE) odpowiednie instytucje monitorują Wasze prace w zakresie jakości wód podziemnych i powierzchniowych przed szczelinowaniem, w trakcie i po? Gdzie są dostępne te dane? Czy bezpłatny pobór wody jest opomiarowany? Kto założył liczniki?
4. Czy zamierzacie wydobywać gaz łupkowy na terenach Parków, Rezerwatów, Natury 2000?
5. Czy dysponujecie ekspertyzą dot. wpływu szczelinowania na złoża geotermalne znajdujące się między innymi pod Brodnicą?
6. Czy Wasze prace zostały poprzedzone wydaniem decyzji środowiskowej?
7. Gdzie będziecie wywozić płuczkę z płynem po szczelinowaniu zawierającym rakotwórcze substancje? W jaki sposób i pod czyją kontrolą będzie utylizowana? W USA jest zatłaczana głęboko pod ziemię. W Polsce mówi się, że ma być użyta do produkcji betonu przemysłowego. Czy moglibyśmy nabyć taką płytę, by poddać ją niezależnym, bezstronnym badaniom?
8. Skład chemikaliów dodawanych do wody jest zazwyczaj tajemnicą firm gazowych. Wy podzieliliście się tą wiedzą i w oficjalnych ulotkach twierdzicie, że są to m.in. guma guar, soda, kwasek cytrynowy, mydło, itd. Czy opracowaliście nową, rewolucyjną metodę szczelinowania w oparciu o bezpieczne dla środowiska składniki chemiczne? Dlaczego nie ogłaszacie tego światu? Branża nic o tym nie wie, a my może niepotrzebnie się martwimy? Czy naprawdę nie ma tam rakotwórczego benzenu, akryloamidu, tlenku etylenu i mutagenów? Czy raport przygotowany przez Departament Tematyczny Polityki Gospodarczej i Naukowej Parlamentu Europejskiego: “Wpływ wydobycia gazu łupkowego i ropy łupkowej na środowisko naturalne i zdrowie ludzi”, który wymienia silnie toksyczne substancje wchodzące w skład płynu szczelinującego, jest kłamliwy?
9. Twierdzicie, że wtłaczana woda z chemikaliami pod ciśnieniem 600 atmosfer nie znajdzie spękań, szczelin — połączeń z warstwą wody pitnej, a szyb będzie wiecznie szczelny. Jeżeli jesteście tego pewni, to weźcie pełną odpowiedzialność za swoje słowa.
Oczekujemy złożenia nieodwołalnych gwarancji bankowych na rzecz samorządów gmin (uruchamianych przez UE) dotyczących zapłacenia za ewentualne szkody w środowisku i zdrowiu mieszkańców do wysokości kapitałów firm matek San Leon Energy i Talisman Energy Kanada. Jest to powszechnie stosowany w cywilizowanym świecie instrument zabezpieczania kontraktu.
Polisa ubezpieczeniowa nie jest z naszego punktu widzenia dobrym rozwiązaniem. Nie chcemy powtórki z Ekwadoru, gdzie Chevron uchyla się przed wyrokiem sądowym z zapłatą miliardów dolarów za zanieczyszczenie lasów deszczowych Amazonii.
10. Czy posiadacie fundusz, z którego wypłacicie rekompensaty z powodu utraty wartości nieruchomości położonych w sąsiedztwie Waszych wiertni? (teren górniczy). Czy mieszkańcy mogą już zlecać wyceny? Gdzie mają składać wnioski? W sądach powszechnych czy bezpośrednio w Waszej firmie? Pytanie to dotyczy wielu obywateli RP — poszukiwania i eksploatacja gazu łupkowego obejmuje teren jednej trzeciej Polski.
11. Czy zgodnie z zapisami w obowiązującej od 01.01.2012 ustawie Nowe Prawo Geologiczne i Górnicze zamierzacie wywłaszczać Polaków z ich ziemi? (Art. 19. 1).
APELUJEMY
Jeżeli macie kłopot z odpowiedzią na którekolwiek z powyższych pytań apelujemy — zaprzestańcie wierceń i niszczenia naszego środowiska.
Z poważaniem
Zarząd Stowarzyszenia Ostoja Brodnicka
Zbiczno, 23.o3.2012
Komentarz firmy Talisman Energy do powyższego listu:
Komentarz Stowarzyszenia Ostoja Brodnicka do powyższego listu of firmy Talisman Energy:
Dziękujemy za przysłanie odpowiedzi na postawione przez nas publicznie pytania. W naszej ocenie są one pełne manipulacji i nieprawdy, dlatego przesyłamy je do mediów w celu publikacji z naszym krótkim komentarzem.
Ad.1. Dyrektor ds. ochrony środowiska w Komisji Europejskiej Karl Falkenberg potwierdził, że żadna z substancji, używanych przy szczelinowaniu łupków, nie została zarejestrowana do tego celu w Europejskiej Agencji Chemikaliów. Komisja przypomina, że zasady rejestracji chemikaliów trzeba przestrzegać zarówno na etapie badań, jak i wydobycia. Nie stosujecie się do rozporządzenia REACH.
Ad.2. O skutkach szczelinowania hydraulicznego można przeczytać między innymi na www.ostojabrodnicka.pl
Ad.3. Pobór wody ze studni na terenie wiertni w Szymkowie wbrew Waszym twierdzeniom nie jest odpłatny. Nie płacicie za wodę ani złotówki a będziecie zużywać (nieodwracalnie zatruwać) na jedno szczelinowanie około 20 tys. m 3. art. 20. Ustawy Nowe Prawo Geologiczne i Górnicze, cyt. “Korzystanie z wód kopalnianych dla zaspokojenia potrzeb zakładu górniczego jest bezpłatne”.
Ad.4. Nie pytaliśmy: Czy prowadzicie badania poszukiwawcze węglowodorów na terenach chronionych prawem, obszarach Natura 2000, Parkach Krajobrazowych i Narodowych. Pytaliśmy: Czy zamierzacie wydobywać gaz łupkowy na tych terenach?
Ad.5. Hydrolog prof. Andrzej Szczepański, pracownik naukowy krakowskiej AGH, twierdzi, że na Niżu Polskim (m. in. tereny Brodnicy) trzeba uważać aby nie wychłodzić wód geotermalnych i nie zniszczyć zasobów wody pitnej podczas prac poszukiwawczych i wydobywania gazu łupkowego.
Ekspertyza, na którą się powołujecie dotyczy monitoringu jednego odwiertu i jednego szczelinowania w Łebieniu. Nie jest to imponująca próba statystyczna. W raporcie nie ma nic na temat utylizacji odpadów po szczelinowaniu.
Ad.6. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, do takich przedsięwzięć zalicza się między innymi poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin wykonywane metodą otworów wiertniczych o głębokości większej niż 1 000 m. Dodatkowo, fakt dodania szczelinowania hydraulicznego do prac poszukiwawczych wg nas powinien być obligatoryjnie poprzedzony decyzją środowiskową.
Ad.7. Jeżeli nie posiadacie decyzji administracyjnej zezwalającej na wytworzenie odpadów w postaci płynu powrotnego po szczelinowaniu oraz określających jego dalsze zagospodarowanie lub sposób utylizacji, to jak możliwe jest, że posiadacie zgodę na przeprowadzenie szczelinowania hydraulicznego?
Ad.8. patrz punkt 1.
Ad.9. Wg wielu opinii, między innymi geologa Marca Duranda z Uniwersytetu w Montrealu w Kanadzie szczelność szybu zmniejsza się wraz z upływem czasu. Słusznie twierdzicie, że zakres obowiązków koncesjonariusza jest regulowany przez polskie prawo, tylko że nikt z urzędników nie zadbał o zabezpieczenie ewentualnych roszczeń na rzecz gmin, mieszkańców i środowiska w postaci gwarancji bankowych (do wysokości kapitałów spółek matek).
Ad.10. Zamiana gruntów rolnych i turystycznych w tereny górnicze ma wpływ na wartość nieruchomości. Zdecydują o tym rzeczoznawcy i Sądy powszechne. Oceny wartości nieruchomości nie należy dokonywać w kontekście kilkumiesięcznego okresu wiercenia, ale wieloletniej eksploatacji odwiertów obejmującej między innymi transport gazu (ciężkie cysterny, hałas, niszczenie dróg). W przypadku terenów turystycznych — ważna jest również utrata postrzegania takiego obszaru jako “czystego, nieskażonego”. To strata marki, na którą pracuje się latami.
Ad.11. Cieszymy się, że nie zamierzacie nikogo wywłaszczać. Nie da się rekultywować tony trucizn 4000 m pod ziemią. Czy mieliście wpływ poprzez lobbing na tworzenie ustawy Nowe Prawo Geologiczne i Górnicze? Dla nas, obywateli Rzeczypospolitej Polskiej to dzisiaj wielki kłopot: Art. 15. Art. 18. Art. 19. Art. 20. Art. 33. Art. 42.
Z poważaniem
Tomasz Derkowski, Jan Borawski
Stowarzyszenie Ostoja Brodnicka
źródło: www.ostoja brodnicka.pl
Zobacz także:
Dolina Popradu: Pierwszy zakaz wydobycia gazu łupkowego w Polsce
Gaz łupkowy: 3 min. grozy z TVP Gdańsk
Gaz łupkowy to fałszywe bogactwo — Zielone Wiadomości
List otwarty speleologów ws. zagrożeń związanych z wydobyciem gazu łupkowego